Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του Άρθρου 12 του Ν. 2716/1999 μέλη του Κοι.Σ.Π.Ε. μπορούν να γίνουν:
Κατηγορία Α’: Φυσικά πρόσωπα, ενήλικες ή ανήλικοι τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ετών, οι οποίοι λόγω ψυχικής διαταραχής έχουν ανάγκη αποκατάστασης, όπως αυτή προσδιορίζεται από την αντίστοιχη Τομεακή Επιτροπή Ψυχικής Υγείας, ανεξάρτητα από τη διαγνωστική κατηγορία, το στάδιο της νόσου και τη διαμονή (Προσωπική Κατοικία, Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης του παρόντος νόμου, νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., κυρίως ψυχιατρικά, Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία ή άλλες Μ.Ψ.Υ.), χωρίς να απαιτείται να έχουν την ικανότητα για δικαιοπραξία, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του Αστικού Κώδικα και των νόμων Περί Συνεταιρισμών. Τα μέλη αυτής της κατηγορίας αποτελούν τουλάχιστον το 35% του συνόλου των μελών.
Τα μέλη της συγκεκριμένης κατηγορίας δύναται να παρέχουν εργασία στους Κοι.Σ.Π.Ε. και να αμείβονται ανάλογα με τον χρόνο εργασίας τους και την παραγωγικότητά τους. Σε περίπτωση που τα συγκεκριμένα απασχολούμενα μέλη λαμβάνουν οποιασδήποτε μορφής σύνταξη ή επίδομα ή νοσήλιο ή παροχή, δεν χάνουν αυτές τις παροχές αλλά συνεχίζουν να τις εισπράττουν ταυτόχρονα με την αμοιβή τους από τον συνεταιρισμό. Σε περίπτωση δε που τα απασχολούμενα μέλη της συγκεκριμένης κατηγορίας δεν είναι ασφαλισμένα και επιπλέον δεν καλύπτονται από τις διατάξεις των παραγράφων 1 & 2 του Άρθρου 18 του Ν. 2072/1992, ασφαλίζονται από τους Κοι.Σ.Π.Ε. στους αντίστοιχους ασφαλιστικούς οργανισμούς των κλάδων τους.
Κατηγορία Β’: Ενήλικες που εργάζονται στο χώρο της ψυχικής υγείας, όπως εργοθεραπευτές, εκπαιδευτές και άλλες κατηγορίες επαγγελματιών της ψυχικής υγείας. Επιτρέπεται η συμμετοχή των δημοσίων υπαλλήλων ή ψυχιάτρων ή ψυχολόγων κλάδου Ε.Σ.Υ. Τα μέλη αυτής της κατηγορίας δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνουν το 45% του συνόλου των μελών.
Τα μέλη αυτής της κατηγορίας δύναται να παρέχουν υπηρεσία στους συνεταιρισμούς με πλήρη ή μερική απασχόληση σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται από το καταστατικό και τον κανονισμό εσωτερικής λειτουργίας τους. Τα απασχολούμενα μέλη αυτής της κατηγορίας δεν αμείβονται από τους Κοι.Σ.Π.Ε. Οι συνεταιρισμοί οφείλουν μόνο να καταβάλουν σε αυτά τις δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκαν λόγω της εργασίας τους σε αυτούς.
Κατηγορία Γ’: Δήμοι, Κοινότητες ή άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, εφόσον προβλέπεται από το καταστατικό των συνεταιρισμών, και ειδικότερα τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., κυρίως τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Γενικά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστήμια Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Ν.Π.Ι.Δ. τα οποία έχουν αναπτύξει Μονάδες Ψυχικής Υγείας και υπάγονται στον κατά περίπτωση Τομέα Ψυχικής Υγείας.
Το Συνεταιριστικό σχήμα του Κοι.Σ.Π.Ε. ΤΟΨΥ Ημαθίας διαμορφώθηκε ως εξής:
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΕΣ Α’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ
Οι εταίροι της 1ης κατηγορίας, δηλαδή οι Λήπτες Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (ΛΥΨΥ) που έχουν ανάγκη ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και ειδικότερα επαγγελματικής αποκατάστασης, μέσα από τις διάφορες ενέργειες κινητοποίησης που έχουν υλοποιηθεί στα προπαρασκευαστικά στάδια της δημιουργίας του Κοι.Σ.Π.Ε., έχουν προσδιοριστεί αριθμητικά στα 18 μέλη. Ο χαρακτήρας και ο βαθμός της συμμετοχής των ψυχικά ασθενών στον Κοι.Σ.Π.Ε. εξαρτάται από τις δυνατότητες και τη λειτουργικότητα του καθενός.
Ο Νομός Ημαθίας στερείται αποτελεσματικού δικτύου Κοινοτικών Ψυχιατρικών Υπηρεσιών για την κάλυψη των ψυχοκοινωνικών αναγκών των πολιτών του (περισσότεροι από 140 χιλιάδες άτομα, σύμφωνα με στοιχεία της απογραφής πληθυσμού του 2011). Όπως είναι γνωστό από τη διεθνή βιβλιογραφία, η φροντίδα ψυχικής υγείας για τα άτομα με σοβαρό ψυχικό πρόβλημα περιλαμβάνει την ανάγκη δημιουργίας ευκαιριών για εργασία. Θα πρέπει μάλιστα να δημιουργείται ένα ευρύ πεδίο ευκαιριών ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες του κάθε ατόμου. Τα άτομα αυτά έχουν περιορισμένη δυνατότητα για ανεύρεση και διατήρηση θέσης εργασίας. Η εργασία προσφέρει στα άτομα με σοβαρό ψυχικό πρόβλημα την ευκαιρία για κοινωνική ολοκλήρωση, επειδή αυτοί αναλαμβάνουν αποδεκτά κοινωνικούς ρόλους στην κοινωνία μας.
Οι παρασκευαστικές ενέργειες για τη συμμετοχή των συγκεκριμένων 18 ατόμων που έχουν προσδιορισθεί ως αρχικά μέλη της 1ης κατηγορίας, έχουν πραγματοποιηθεί με την υποστήριξη των ιδιωτών ψυχιάτρων της ΠΦΥ, καθώς και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας της δευτεροβάθμιας ιδιωτικής μονάδας ψυχικής υγείας. Επίσης αναζητήθηκαν και ενημερώθηκαν Λήπτες Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας από την Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου Βέροιας.
Σε ότι αφορά στις συνεταιριστικές μερίδες των μελών της 1ης κατηγορίες, όπως ορίζεται από το ισχύον νομικό πλαίσιο, προβλέπεται η απόκτηση 1 υποχρεωτικής συνεταιριστικής μερίδας και μέχρι 5 προαιρετικών μερίδων.
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΕΣ Β’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ
Οι εταίροι της 2ης Κατηγορίας, δηλαδή οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας, έχουν προσδιοριστεί αριθμητικά στα 21 μέλη, ύστερα από τις διάφορες ενέργειες ενημέρωσης που έχουν υλοποιηθεί. Η εμπειρία των ατόμων της συγκεκριμένης κατηγορίας επιτρέπει την ανάληψη από την πλευρά τους, υποστηρικτικού ρόλου που καλούνται να διαδραματίσουν κατά τη μελλοντική λειτουργία του Κοι.Σ.Π.Ε.. Στην συγκεκριμένη κατηγορία συμμετέχουν ψυχίατροι, ψυχολόγοι, εργοθεραπευτές, νοσηλευτές και διοικητικά στελέχη υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Σε ότι αφορά δε τις συνεταιριστικές μερίδες της συγκεκριμένης κατηγορίας, όπως ορίζεται από το ισχύον νομικό πλαίσιο, προβλέπεται η απόκτηση μιας υποχρεωτικής μερίδας και μέχρι 5 προαιρετικών μερίδων.
ΕΤΑΙΡΟΙ Γ’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ
Τα μέλη της συγκεκριμένης κατηγορίας μέσα από διάφορες επαφές αλλά κυρίως μέσα από την έρευνα αγοράς έχουν προσδιοριστεί αριθμητικά στα 8 μέλη. Μεταξύ των εταίρων της 3ης κατηγορίας συγκαταλέγονται οι φορείς:
που θα μπορούσαν να συνδράμουν αποφασιστικά στην εμπέδωση της αναγκαιότητας εργασίας των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, με παράλληλη προσδοκία την αποφυγή του στίγματος και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Στο μετοχικό σχήμα συμμετέχουν τρεις κατηγορίες συνεταιριστών, όπως παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα.
Κοι.Σ.Π.Ε. Ημαθίας «ΔΕΣΜΟΣ» | |||
Κατηγορία | Μέλη | Ποσόστωση | Αριθμός Μελών |
Α | Φυσικά πρόσωπα-Χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας | ≥ 35% | 18 |
Β | Επαγγελματίες ψυχικής υγείας | ≤ 45% | 21 |
Γ | Φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου | ≤ 20% | 8 |